لیدیه

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

پادشاهی لیدیه
پایتخت	سارد
پیدایش انحلال	۱۲۰۰ (پیش از میلاد) ۵۴۶ (پیش از میلاد)
• تراکم

تمدن‌های باستانی آسیای غربی
میان‌رودان، سومر، اکد، آشور، بابل
حتیان، هیتی‌ها، لیدیه
ایلام، اورارتو، منائیان، ماد، هخامنشی
امپراتوری‌ها / شهرها
سومر: اوروک – اور – اریدو
کیش – لاگاش – نیپور – اکد
بابل – ایسین – اموری - کلدانی
آشور: آسور، نینوا، نوزی، نمرود
ایلامیان – شوش
هوری‌ها – میتانی
کاسی‌ها – اورارتو
گاهشماری
شاهان سومر
شاهان ایلام
شاهان آشور
شاهان بابل
شاهان ماد
شاهان هخامنشی
زبان
خط میخی
آرامی – هوری
سومری – اکدی
زبان مادی
ایلامی
اساطیر میان‌رودان
انوما الیش
گیل گمش – مردوخ
نیبیرو

لیدیه (به یونانی: Λυδία) پادشاهی باستانی در دوره آهن در غرب آناتولی بود مطابق با استان‌های امروزی ازمیر و مانیسا در ترکیه و پایتخت سنتی لیدیه شهر سارد بود. پادشاهی لیدیه در گسترده‌ترین حالت خود تمامی آناتولی غربی را در تصرف خود داشت.

در سال ۵۴۶ پیش از میلاد سارد پایتخت لیدی توسط کوروش فتح می‌شود و کرزوس پادشاه لیدی شکست می‌خورد.^[۱]

شاهان لیدی

• گیگ ( گوگو )
• کرزوس
• ژیگس

تاریخچه

لیدیه ثروتمندترین کشور منطقهٔ آسیای کوچک بود. پادشاه لیدی به منظور مقابله با کوروش بزرگ با فرمانروای اسپارت که از مهم‌ترین شهرهای یونان بود، پیمان دوستی بست. کوروش بزرگ به لیدیه حمله برد و سارد را در سال ۵۴۶ ق. م. به قلمروی ایران افزود. با فتح شهر سارد، عمر پادشاهی بزرگ لیدی نیز به پایان رسید.

در قرن هفتم پ. م. یونانیان این سرزمین را به تصرف و اشغال خود در آورده و با ایران همسایه شدند. آنها شهرهای مهمی از جمله بیزانس یا استانبول فعلی را بنیان نهادند.امپراتوری روم در سال ۱۹۶ پس از میلاد براین سرزمین تسلط یافت.

زبان

نوشتار اصلی: زبان لیدیایی

زبان مردم لیدی، زبان لیدیایی بود که از زبان‌های هند و اروپایی خانواده زبان‌های آناتولی بود. این زبان با زبان لووی و زبان هیتی ارتباط داشته‌است.^[۲]این زبان سرانجام در قرن نخست پیش از میلاد از بین رفت.